Arap milliyetçiliği ideolojisi ile 1963’ de kurulan Suriye Baasrejimi, Aralık 2024 tarihinde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ülkeden kaçması ile sona ermiştir. Tek parti diktatörlüğünün çöküşünden sonra Suriye’de Ahmet el-Şara, eski adıyla Ebu Muhammed el-Colani emir komutasında yeni bir geçiş süreci ve yönetim modeli ortaya çıkmıştır.

Geçiş Dönemi Cumhurbaşkanı Ahmet el-Şaraönce mevcut parlamenter ve anayasal yapıyı feshettikten sonrageçici bir anayasa bildirgesi yayınladı.Esad sonrası bu yeni siyasi dönem, Suriye tarihinde bir rejim değişikliğinden çok daha fazlasını ifade ediyor. Baas rejimi sonrası Suriye’de gözle görülen çok ciddi bir kuruluş süreci var. Cumhurbaşkanı Şara, öncelikli olarak Suudi Arabistan ve Türkiye ile diplomatik temaslar kurmuş ve ziyaretler yapmıştır.

Ayrıca BM Genel Kurulu’nda Suriye’yi temsil eden ilk liderlerden biri oldu. Diplomatik normalleşme çabaları ile birlikte her alanda reform adımları umut verici unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır.Ahmet Şara yönetimi; 13 yıl boyunca devam eden savaştan enkaz haline gelen Suriye’nin yeniden inşası ve toplumsal barış için çok ciddi çabalar sarf etmektedir. Lakin ülkede; çokça farklı etnik ve mezhepsel gruplar olduğunda sürekli gerilimler yaşanmaktadır.

Yeni dönemin en zor başlığı hiç kuşkusuz silahlı grupların tasfiyesi ya da entegrasyonudur. Suriye’nin geleceği için güvenlik yapısının yeniden tesisi için farklı silahlı grupların Suriye Ordusu çatısı altında entegrasyonuna onca uğraş verilmesine rağmen maalesef bir arpa boyu ilerlenmemiştir. Esed döneminden beri varlıklarını sürdüren dış aktörler hâlâ Suriye sahasında boy göstermektedirler. Durum böyle olunca “Suriye kimin nüfuz alanında yer almaktadır?” sorusuna çok seçenekli cevaplarverilmektedir. Kısacası güvenlik riskleri, ekonomik kriz ve iç toplumsal gerilimler süreci kırılgan hâle getiriyor.

Yıllarca süren savaş ve yolsuzluklardan dolayı Suriye’de ciddi bir açlık ve kriz durumu sürüyor; milyonlarca insan gıda güvencesizliği yaşıyor ki bu ekonomik toparlanmayı zorlaştırıyor. Güncel durumda ülkenin hemen her noktasında etnik/mezhepsel gerginlikler hâlâ var bu da ulusal barış için risk oluşturuyor.Suriye’nin geleceği ideolojiden değil; şu ana kadar olgunlaşan siyasi dönüşümün sürdürülebilirliği, diplomatik başarılar, toplumsal barış ve ekonomik toparlanmaya bağlı olarak şekillenecektir.