Kelimeler ve Cümleler

Daha öncesinde, yine aynı başlıkla yayınlanan yazımı güncelleyerek ve üzerine eklemede bulunarak, siz Maraş Gündem Gazetesi okurlarımızın ilgisine ve beğenisine arz ederim. Bu vesileyle, fark ettim de yazı tarzım olumlu yönde değişmekte. Gelişmekte.

Kelimeler, bir dilin en küçük birimleridirler. Bu doğrultuda, okunulanların anlaşılmasında, kelimelerin yeri ve görevi önemlidir. Aynı şekilde, kelimeler arasındaki ilişki de önemlidir. Önem arz etmektedir.

Kelimeler bir araya gelirler ve cümleleri oluştururlar.

Cümleler, düşünceyi ve duyguyu, olayı ve dileği eksiksiz anlatabilen kelime dizilimleridirler. Bu yönüyle, cümleler, bir zincirin halkaları gibidirler. Bir araya gelirler ve paragrafları oluştururlar.

Paragraflar dâhilinde, tüm cümleler, birbiriyle uyum içerisindedirler. Hem üstelik, kelimeler ve cümleler, paragraflar dâhilinde değer kazanmaktadırlar.

Bir paragrafı anlayarak okuyabilmek, bir matematik problemini çözmeye benzer. Öyle ki; bir matematik problemini çözebilmek için, öncelikle, o problemdeki öğeler arasındaki bağlantıyı doğru kurabilmek gerekli, değil mi? Aynı şekilde, bir paragrafı anlayabilmek, anlayarak okuyabilmek için, o paragrafı oluşturan kelimelerin anlamını doğru anlamak gerekli. Ki; bu süreçte, öncelikle, kelimelerin birbiriyle bağlantısı bulunmalıdır. Sonrasında, yansıttıkları düşünce ve duygu, olay ve dilek doğru anlaşılmalıdır.

Bir paragraf dâhilinde, tüm cümleler, dil bağlantıları yönünde, birbiriyle uyum içerisindedirler ve böylesine bir uyum içerisinde, cümleler, birbirine bağlanmışlardır. Bağıntılıdırlar.

Her cümlenin bir yeri ve görevi; her cümlenin bir anlamı vardır.

Musevitoğlu, Bana İstanbul’dan Bildiriyor

Her kelimenin bir anlam taşıdığı; anlam taşıyan kelimelerin ise, bir araya gelerek, duygularımızı ve düşüncelerimizi ifade etmek üzere cümleler oluşturduğu açıklamasında bulunan eğitimci, program yapımcısı ve sanat yönetmeni Nesibe Musevitoğlu, cümle kurmayı bir sanata, kulağa hoş gelen notalardan oluşan bir müzik parçasına benzetmektedir.

Nesibe Musevitoğlu, öncelikle, ifade edeceğimiz konuyu belirlememiz gerektiği; daha sonrasında, o konuya uygun kelimelerimizi bir müzik notası misali yan yana getirebileceğimiz ve böylelikle, güzel bir müzik parçası gibi cümlelerimizi oluşturabileceğimiz düşüncesini benimle paylaşmaktadır.

Önerisi; Öz Türkçe Kelime Kullanılması

Eğitimci, program yapımcısı ve sanat yönetmeni Musevitoğlu, dilimizi yaşatmanın tek yolunun öz Türkçe kelimeler kullanmak olduğu iddiasını ise, şu sözleriyle dile getirmektedir:

“Doğru konuşalım, doğru yazalım. Düşüncelerimizi ve duygularımızı doğru ifade edelim. Dünyanın en çok konuşulan dilinin Türkçe olmaması için hiçbir neden yok. Eğer bir kelimenin Türkçe karşılığı varsa, yabancı bir kelime kesinlikle kullanmayalım.”

Önemli ve Hassas Konu

Balkan Rumeli Türkleri Konfederasyonu Bosna–Hersek Komisyon Başkanı ve Akdeniz Balkan Türkleri Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Kurtsatar, düşüncenin ve duygunun yazıya yansıtılmasının önemli ve hassas bir konu olduğuna ilişkin görüşlerini benimle paylaşmaktadır.

Bu bağlamda, Selçuk Kurtsatar, anlatımda seçilecek kelimelerin büyük bir önem taşıdığını belirtmektedir.

Bana Özel Açıklama

OMÜ Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Serkan Şen, bir dilin en küçük anlamlı birimleri olan kelimelerin başka kelimelerle kurdukları ortaklık uyarınca anlam kazandıklarına ilişkin bana özel açıklamada bulunmaktadır.

Bir kelimenin anlamını tespit etmekte en önemli verilerden birinin bağlam olduğunu açıklayan Prof. Dr. Serkan Şen, dil bilimcilerin kazanılan bağlama dönük anlamı önemsediklerine değinmektedir ve şu tespitte bulunmaktadır: “İlk dönemlerinden itibaren, bizim dilimiz, bir dilin sergilediği tüm zenginlikleri bünyesinde taşımaktadır.

TEŞEKKÜRLER!

Bu yazım aracılığıyla, yurtdışındaki dostlarıma ayrıca teşekkür ederim. Niye mi? Çünkü; özellikle Avrupa ülkelerinde olmak üzere, dünya genelinde, dostlarım, “Bu defasında, neyi ve kimi yazdın?” merakıyla, yazılarımı onlara gönderdikçe, kendi dillerine tercüme edip okumaktadırlar ve bu yazım içeriğindeki görsel de onlardan biri tarafından tasarlanmıştır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Esat BEŞER Arşivi