Bugünkü makalemde Kahramanmaraş özelinde TOKİ’nin ilimize yaptığı projelere değinmek istiyorum. Ak Parti hükümetinin deprem bölgesindeki karnesi oldukça iyi. Başka bir hükumet olsa, bu felaketin altında kalır ve Türkiye çok perişan olurdu.

2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, Türkiye Cumhuriyeti sosyal devlet ilkesi doğrultusunda, özellikle afet bölgelerinde kapsamlı yeniden inşa ve iyileştirme çalışmaları yürütmüştür. Halen de bu çalışmalar sürüyor. Bu çalışmanın merkezinde yer alan Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), Kahramanmaraş ilinde 39 bin konutu tamamlayarak hak sahiplerine teslim etmiş, ayrıca 5 hastane projesinden 3'ünü hizmete açarak sağlık hizmetlerini tekrar erişilebilir kılmıştır. Bu makale, TOKİ’nin afet sonrası yeniden yapılanma sürecini sosyal devlet anlayışı, afet yönetimi ve kamu politikaları bağlamında incelemektedir. Çok iddialı şeyler söylemiyorum. Bir gazeteci olarak sahada gözlemlediklerimi, hayata geçirilen projeleri anlatıyorum.

76.500 hak sahibinin bulunduğu kentte yürütülen çalışmalar, Türkiye'nin afetlere müdahale kapasitesini ve uzun vadeli rehabilitasyon yaklaşımını gözler önüne sermektedir. Dile kolay, kendi vatandaşından 5 kuruş almadan bu çalışmaları durmaksızın yürütmek..Ama kervan yürüyor ve hiçbir aksama yok.

Türkiye, tarihsel olarak aktif fay hatları üzerinde bulunması nedeniyle sıkça yıkıcı depremlerle karşı karşıya kalmaktadır. 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler, Cumhuriyet tarihinin en büyük afetlerinden biri olarak kayıtlara geçmiştir. Bu bağlamda, merkezi yönetimin afet sonrası müdahale sürecinde ortaya koyduğu eylemler, sosyal devlet anlayışının pratikteki yansıması olarak değerlendirilmelidir. Peki aksayan, ihmal edilen ve deprem öncesinde yapılması gerekirken yapılmayan şeyler yok mu? Elbette var.

Sosyal Devlet ve Afet Yönetimi İlişkisi

Sosyal devlet; vatandaşlarının barınma, sağlık, eğitim ve güvenlik gibi temel ihtiyaçlarını karşılamayı anayasal bir sorumluluk olarak gören yönetim anlayışıdır. Afet durumlarında sosyal devlet anlayışı, sadece acil yardım değil, aynı zamanda uzun vadeli iyileştirme ve yeniden yapılanma süreçlerini de kapsar. TOKİ bu noktada sosyal devletin mekânsal ve fiziksel yansıması olarak önemli bir aktör konumundadır. Tabi burada AFAD kurumunun da başarını zikretmeden geçmek olmaz. Onlar da güçleri nispetinde çalışıp şehrin ayağa kalkması için mücadele ettiler.

______________

Kahramanmaraş’taki Faaliyetleri

Konut Yapımı ve Teslimi

TOKİ, Kahramanmaraş’ta toplam 39.000 konutu inşa ederek afetzedelere teslim etmiştir. Bu çalışmalar, kalıcı konut üretiminin hızlandırılması, zemin etütlerinin güçlendirilmesi ve modern yapı standartlarının uygulanmasıyla gerçekleştirilmiştir.

Sağlık Altyapısının Yeniden İnşası

Deprem sonrası sağlık hizmetlerinin devamlılığı için 5 hastane projesi başlatılmış, bu projelerden 3'ü tamamlanarak hasta kabulüne başlamıştır. Bu durum, halk sağlığı krizlerinin önlenmesi ve bölgedeki yaşamın normalleşmesi açısından kritik önemdedir. Bu noktada Sağlık Bakanlığımıza ve kentimize emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz.

Hak Sahipliği Süreci

Kentte toplam 76.500 hak sahibi bulunmaktadır. Bu süreç, mülkiyet ve yerleşim hakları doğrultusunda düzenli bir şekilde yürütülmektedir. Hak sahiplerinin tamamına konut teslimi yapılıncaya kadar kamu hizmetleri kesintisiz devam edecektir.

______________

Değerlendirme: Sosyal Devletin İşlevselliği

TOKİ’nin yürüttüğü bu faaliyetler, afet yönetiminin yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda sosyolojik bir boyutu olduğunu da göstermektedir. Halkın güven duygusunun yeniden inşası, sosyal bağların kuvvetlendirilmesi ve devlet-vatandaş ilişkilerinin yeniden tesisi, bu projelerin dolaylı ancak önemli çıktıları arasında yer almaktadır.

11 ilçenin tamamında çok güzel şeyler oluyor. 2026 yılının başlarında artık konutları değil, konutlara tamamen yerleşmiş afetzedelerin yeni öykülerine tanıklık edeceğiz.