Boraltan faciası nedir? Boraltan köprüsü olayı nedir?

Aras Nehri üzerindeki Boraltan Köprüsü’nde yaşananlar, II. Dünya Savaşı’nın hemen ardından oluşan diplomatik baskı ortamını ve bunun yol açtığı ağır sonuçları gözler önüne serdi. Peki, Boraltan Faciası nedir, Boraltan Köprüsü olayı nasıl yaşandı ve kaç kişi hayatını kaybetti?

BORALTAN FACİASI NEDİR?

Boraltan Faciası, Türkiye’ye sığınan Azerbaycan kökenli Sovyet askerlerinin, Sovyetler Birliği’ne iade edilmelerinin ardından kurşuna dizilerek öldürülmeleriyle sonuçlanan trajik bir olaydır.

II. Dünya Savaşı’nın sona erdiği dönemde Sovyetler Birliği, Türkiye üzerinde ciddi siyasi ve askerî baskı kurarken, sınırdan kaçan askerlerin iadesini talep etti. Türkiye ise dönemin dış politika dengeleri ve mütekabiliyet (karşılıklılık) ilkesi doğrultusunda zor bir karar süreciyle karşı karşıya kaldı. Bu süreç, insan hayatı ile diplomatik baskılar arasında kalan dramatik bir tabloyu ortaya çıkardı.

BORALTAN KÖPRÜSÜ OLAYI NEDİR?

Boraltan Köprüsü Olayı, 1945 yılında Aras Nehri üzerindeki Boraltan Köprüsü’nden Türkiye’ye geçen Azerbaycan kökenli Sovyet askerlerinin yaşadığı trajediyi ifade eder.

Kaynaklara göre Türkiye’ye iltica eden 195 Sovyet askeri, ilk aşamada güvenli şekilde karşılandı. Ancak Sovyetler Birliği’nin resmî iade talepleri sonrasında konu diplomatik krize dönüştü. Türkiye, Türk kökenli askerler için farklı çözümler üretmeye çalışsa da Sovyet baskısı sürecin seyrini değiştirdi.

Askerler, Boraltan Köprüsü üzerinden yeniden Sovyet topraklarına teslim edildi. Köprünün Türkiye tarafında askerlerin “Bizi geri göndermeyin” feryatları, olayın en acı detayları arasında yer aldı.

BORALTAN KÖPRÜSÜ FACİASINDA KAÇ KİŞİ ÖLDÜ?

Boraltan Faciası’nda, Türkiye’ye sığınan 195 Azerbaycan kökenli Sovyet askerinin, Sovyetler Birliği’ne iade edildikten kısa süre sonra kurşuna dizilerek hayatını kaybettiği kabul edilmektedir.

Bu olay, II. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan en ağır sınır ötesi insan hakları ihlallerinden biri olarak tarih kitaplarına geçti. Boraltan Köprüsü, bu yönüyle sadece bir sınır geçiş noktası değil, aynı zamanda büyük bir insanlık dramının simgesi hâline geldi.

BORALTAN FACİASI NEDEN HALA HATIRLANIYOR?

Boraltan Faciası, Türkiye’nin zor bir uluslararası konjonktürde verdiği kararların insani sonuçlarını gözler önüne sermesi nedeniyle bugün hâlâ tartışılıyor. Olay, dış politika, insan hakları ve devletlerin savaş sonrası sorumlulukları açısından ibretlik bir örnek olarak anılıyor.