Konumu itibarıyla, Elazığ Ovası’na hâkim bir bölgede, M.Ö. 8. yüzyılda, Urartu Krallığı tarafından inşa edilen Süt Kalesi (Harput Kalesi), iç kale ve dış surlar olmak üzere, iki bölümden oluşmaktadır.
1515 yılında, Yavuz Sultan Selim, Harput bölgesini ve kalesini yani Süt Kalesi’ni Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetimine almıştır.
Buna ilaveten, Süt Kalesi, Artuklu Beyi Belek Gazi ve Selçuklu Beyi Alaeddin Keykubad’ın hükümet merkezi olmuştur.
Yapılan kazı çalışmalarında, kalenin içinde, zindanlar ve daha önemlisi yaşam ve tedavi alanları bulunmuştur.
Kaleye yönelik kazı ve restorasyon çalışmalarına Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle, Prof. Dr. Veli Sevin’in bilimsel danışmanlığında, 2005 yılında başlanılmıştır ve 2009 yılına dek devam edilmiştir.
Süt Kalesi Rivayetleri
Bir rivayete göre, kalenin yapımında kullanılan harca su yerine süt eklenilmiştir ve bu nedenle, kale, “Süt Kalesi” diye isimlendirilir.
Bir diğer rivayete göre, Süt Kalesi harcında, su yerine süt kullanılma sebebi o zaman yaşanılan su kıtlığıdır.