Ketiken, Ketikan, Ketken, Ketiler, Ketüler, Kötüler Türkmen Aşireti

.

Bu kelimeler ve isimler, Türkiye’min bir çok yerinde bir yer ismi, mahalle ismi ve oymak ismi olarak mevcut olup her birisinin diğerinden haberi yoktur. Bazı yerlerde bir  kaçı yan yana köylerde yaşayan bu insanların doğu ve güneydoğuda yaşayanların bir kısmı kurmanç lehçesi konuşmakta ve kendilerini kürt zan ettiklerinden, geçmiş ile bağlarının kopmasından faydalanan pkk nın tuzağına düşmüş olanları vardır. Bu ketiken, ketiler, kötüler ismi, oğuzun beğdilli ve Avşar boylarının ağırlıklı olduğu atmalı aşiretine bağlı on iki oymaktan birisinin de adıdır aynı zamandı.

Atmalı aşireti ile ilgili yazdığımız bazı yazılarda atmalıyı meydana getiren ve Türkmenlerde ki oymak sayıları olan on iki sayısı ile ifade edilen oymaklardan biriside ketiler isimli oymaktır. Bu ketiler ismini farsça ek alarak söyler isek, ketiken veya lehçeye göre ketikan veya ketken olur. Bazı yerlerde ise urfada olduğu gibi mahalle ismi olarak ta mevcuttur. Urfanın kala boynu mahallesi ve civarının ismi eskiden kötüler mahallesi imiş. İstanbulda mukim bibimin oğlu sayın Hüseyin Kutlu beyimden öğrendim. Hüseyin beyimde, yahu bu mahallenin ismi neden kötüler mahallesi der imiş. O mahalleyi meydana getiren insanların bir kısmıda bu ismin sebebini bilmez ve rahatsız olurlar imiş. Oysa bu isim keti ve kötü olarak tarihte bir çok yerde var olmuş bir Türkmen oymak ismidir.Zamanla ismin kökü ve kime ait olduğu unutulduğundan, bir mana ifade etmeyen isimlerden olmuştur.

Kötüler olarak isim almış olduğu yerlerde ki bir çok mahalle ve köy bu ismin keti ve ketiler olduğunu, kötü söyleminin ise her yerde olmadığını, mana itibarı ile kötülük ile değil, sadece belki fakirlik veya başka bir halden verilmiş olduğunu bilmediğinden, zaman içinde bu isimleri ya kendileri değiştirmiş veya kötü yerine ketiler veya farsi deyimle kekiten yapmışlardır. K.Maraşımızın Göksun ilçesinde şimdiki ismi kömür köy olan köyün asıl ismide tıpkı urfamdaki kötüler mahallesinin ismi gibi kötü köy idi. Kötü kelimesi ile etimolojik benzerlik arz eden keti ve ketiler ile kötü ve kötüler isimli yerler ve boylar buralarda oturan insanların aynı zamanda kimliğini de gösteriyor.

Osmanlı zamanından beri, her mahalle veya köy, muhakkak orada oturanların kimliğini ortaya koyan bir ismi taşırdı. Ya eskiden yaşanan yerin, ya çok önemli bir insanın veya bir hadisenin veya mesubu oldukları oymak veya aşiretin ismini taşırdı. Atmalı aşiretinin on iki oymağının isimlerini yazımın bu kısmında yazarak meseleye açıklık getirmek istiyorum. Atmalı aşiretinin bey oymağı bu gün Karahasanlı oymağı olup şu an K.maraş pazarcık ilçesinin belediye başkanı olan Nihat beyimin mensubu olduğu oymak tır. Atmalı aşiretini meydana getiren oymakların bir kısmı Sünni iken bir diğer kısmı ise Türkiyenin her yerinde ki Türkmenlerde olduğu gibi alevidirler. Balkanlarda yaşayan kızkapanlı köyü mensupları ise balkanları terk ile Bulgaristan dan edirne’nin Keşan ilçesine yerleşmiş bir diğer atmalı oymağı olup onların Sünni veya alevi olup olmadıkları hakkında bir bilgim yok. Bu Alevilik ve Sünnilik bir oymağın sürekli sahip olduğu bir hal olmayıp, her şehirde ve köyde değişmektedir. Urfada Sünni olan oymak, Erzincan da alevi iken, Edirne de alevi olan oymak denizlide veya ağrıda Sünni olabilmektedir.

Atmalı Türkmen aşiretini meydana getiren oymaklar ise şunlardır. 1-ağcalar (akcalar), 2- karalar, 3- turuşlu (duruşlu), 4-kabalar, 5- tilkiler, 6-kizirli (meşhur oymaktır köroğlunda ismi geçer.), 7-kız kapanlı, 8-mahkanlı, 9-haydarlı, 10-ketiler, 11-sadakalar, 12- okçular, dır. Görüldüğü gibi tamamı Türkçe isim taşıyan bu on iki oymak bir araya gelerek gene Türkce bir isim ile atmalı aşiretini oluşturmaktadır. Ketiler bu on iki oymaktan sadece birisi olup anlamı üzerine yukarıda yazdığım yazıya ek olarak  neler söylenecek benden daha iyi bilenler muhakkak vardır. Bu gün ketiken köylerinde pkk sempatizanlığı olduğunu duyunca inanın çok üzüldüm. Bu Türkmen oymağının, dilini kaybedince diğer Türkmen oymakları gibi bir boşluğa düştüğünü ve Türk düşmanlarının oyuncağı olduğunu görüyoruz. Hükümetten ve her türlü yetkililerden bu çalışmalarımıza destek olmalarını, bu kardeşlerimizin asıllarını öğrenmeleri durumunda pkk nın bir daha köyün etrafından dahi geçemeyeceğini bilmelerini isteriz. Silahla mücadele, söz anlamayan, Türk milletinden kuyruk acısı olanların maşası olmaya devam edenlerin tek anlayacağı dildir. Fakat bu kardeşlerimizi pkk ya yem yapmamak için bu tür çalışmalarımızın arkasında devlet gücünü görmek isteriz. Bütün ketiler, kötüler, ketiken köylerinde yaşayan Türkmen kardeşlerimize selamlarımla. 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

Yazarlar Haberleri