Yaklaşık 600 km uzunluğundaki fay hattında, 900 yıl içinde 10 büyük deprem yaşandığını belirten Demirtaş, büyük deprem serilerinin nasıl geliştiğini detaylandırdı.
DEPREM SERİSİ NASIL İLERLİYOR?
Demirtaş’ın analizine göre, Doğu Anadolu Fay Zonu’ndaki büyük depremler genellikle belirli bir döngü içinde meydana geliyor. Fay hattındaki kırılmalar ilk olarak güneybatı ucunda, Gölbaşı-Türkoğlu segmentinde başlıyor. Ardından kuzeydoğu ucuna ilerleyerek farklı segmentlerde büyük depremler üretiyor. Bu döngü zaman içinde devam ederken, güneybatı ve kuzeydoğu uçlarının bitişiğindeki segmentlerde de kırılmalar yaşanıyor. Sonrasında fayın ortasında kalan segmentlerde de depremler meydana geliyor.
DEPREMLER AYNI BÖLGEDE TEKRARLANIYOR MU?
Demirtaş, Doğu Anadolu Fay Zonu’nda bazı depremlerin aynı segmentte 12, 50 ve 105 yıl aralıklarla yaşanmış gibi göründüğünü ancak bu durumun yanlış yorumlanmaması gerektiğini belirtti. Örneğin;
- 1893 ve 1905 depremleri arasında 12 yıl,
- 1866 ve 1971 depremleri arasında 105 yıl,
- 1822 ve 1872 depremleri arasında 50 yıl fark bulunuyor.
Ancak bu, aynı segmentte depremlerin belirli periyotlarla tekrarlandığı anlamına gelmiyor. Demirtaş, bu depremlerin aynı ana segment üzerindeki farklı alt segmentlerde meydana geldiğini ve farklı mekanizmalarla oluştuğunu ifade etti.
DAFZ’DE BÜYÜK DEPREMLER KAÇ YILDA BİR OLUR?
Doğu Anadolu Fay Zonu’nun yıllık kayma hızı 5-9 mm arasında değişiyor. Bu nedenle 7.0 büyüklüğündeki büyük depremlerin ancak 1000 ila 1500 yıl aralıklarla tekrarlanabileceği öngörülüyor.
Uzmanların fay zonları ve kırılmalar üzerindeki çalışmaları, Kahramanmaraş gibi deprem riski yüksek bölgeler için hayati önem taşıyor.