6 Şubat 2023’te yaşanan ve binlerce can kaybına yol açan büyük depremlerin üzerinden henüz birkaç yıl geçmişken, deprem bölgesi olan Kahramanmaraş’ta yaşanan kontrolsüz ve kaçak yapılaşma ciddi endişelere neden oluyor. Deprem sonrası artan inşaat faaliyetleri, denetimsizlikle birleştiğinde yeni bir felaket riskini de beraberinde getiriyor.
DEPREM GERÇEĞİ UNUTULUYOR MU?
Uzmanlara göre, depremin yarattığı yıkım ve acılar henüz hafızalardaki tazeliğini korurken, bazı kişi ve grupların ruhsatsız, projesiz ve denetimsiz yapılar inşa etmeye devam etmesi kabul edilemez bir tablo ortaya koyuyor. Her bir kaçak yapı, yalnızca bir bina değil; gelecekte yaşanabilecek yeni can kayıplarının potansiyel kaynağı olarak değerlendiriliyor.
UZMANLARDAN UYARI: “BU YAPILAR ÖLÜMCÜL RİSK TAŞIYOR”
İnşaat mühendisleri ve şehir plancıları, kaçak yapıların deprem güvenliği açısından büyük bir tehdit oluşturduğunu vurguluyor. Uzmanlar,
“Bir bina, insan hayatını korumak için inşa edilir. Kaçak yapılar ise daha baştan mühendislikten, projeden ve denetimden yoksun olduğu için ölümcül bir hata olarak doğar,”
ifadeleriyle durumun vahametini ortaya koyuyor.
Ruhsatsız yapılar genellikle zemin etüdü yapılmadan, standartlara uygun malzeme kullanılmadan ve mühendislik hizmeti alınmadan inşa ediliyor. Bu da olası bir depremde yıkım riskini katbekat artırıyor.
SADECE YASAL DEĞİL, TOPLUMSAL BİR SORUN
Kaçak yapılaşma yalnızca bir imar ihlali olarak görülmüyor. Uzmanlara göre bu durum, doğrudan toplumsal bir güvenlik sorunu. Çünkü bir bina çöktüğünde, sadece içinde yaşayanlar değil; çevredeki binalar, sokaktan geçen insanlar ve komşu yapılar da büyük risk altına giriyor. Bu nedenle kaçak yapılaşmanın bedelini tüm toplum ödüyor.
VATANDAŞLARA ÇAĞRI: DUYARLI OLUN, BİLDİRİN
Yetkililer, vatandaşları kaçak yapılaşmaya karşı daha duyarlı olmaya davet ediyor. Ruhsatsız inşaatların ilgili belediyelere ve kurumlara bildirilmesinin hayati önem taşıdığı vurgulanıyor. Ayrıca ruhsatsız binalardan ev ya da işyeri satın almanın hem can güvenliği hem de hukuki açıdan büyük risk barındırdığına dikkat çekiliyor.
GÜVENLİ BİR ŞEHİR İÇİN ORTAK SORUMLULUK
Kahramanmaraş’ın yeniden ayağa kalkması ve güvenli bir şehir haline gelmesi, ancak kurallara uygun, denetimli ve bilimsel temellere dayanan yapılaşma ile mümkün olabilir. Kaçak yapılara göz yumulması, depremden ders alınmadığının en açık göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Uzmanlar ve yetkililer, “Deprem kader değil, ihmal öldürür” gerçeğinin bir kez daha hatırlatılması gerektiğini belirterek, kaçak yapılaşmaya karşı kararlı ve tavizsiz bir mücadelenin şart olduğunu vurguluyor.