Vagon Li Olayları

25 Şubat 1933 yılında "Vagon Li olayları" nedeniyle Taksim Meydanı'nda bir gösteri Vagon-Li Olayı, 1933 yılında Vagon-Li Şirketi'nin müdürünün Türkçe konuşan memuruna şirketin resmi dilinin Fransızca olduğunu bildirilerek, para ve işten uzaklaştırma cezaları vermesiyle başlamış olaylardır.

Yataklı ve yemekli vagonları bulunan Fransız demiryolu işletmesi Vagon-Li (Wagons-Lits) şirketinde, 22 Şubat 1933 tarihinde Belçikalı müdür Jannoni, telefonda Türkçe konuşan memur Naci Bey'e şirketin resmi dilinin Fransızca olduğunu bildirerek, 25 kuruş para cezası ve 15 gün işten uzaklaştırma cezası vermiştir. Bu olay dönemin gazetelerine yansıyınca 25 Şubat 1933 günü aralarında Peyami Safa, Cahit Arif gibi tanınmış isimlerin de bulunduğu Darülfünun ve Milli Türk Talebe Birliği öğrencileri, toplanıp şirketin Beyoğlu'nda bulunan şirket bürosu önünde protesto gösterileri yapmaya başlamışlar daha sonra olaylar büyümüş, camları kırarak büroya giren öğrenciler, Mustafa Kemal'in duvarda asılı olan fotoğrafını aldıktan sonra büroyu tahrip etmişlerdir. Grup, ellerinde Mustafa Kemal fotoğrafı ve Türk bayraklarıyla şirketin Karaköy bürosuna gelmiş, aynı şekilde Mustafa Kemal'in fotoğrafını duvardan aldıktan sonra büroyu tahrip etmişlerdir. En sonunda İstanbul Valiliği'nin önüne gelen kalabalık, gazete binalarının önünde bir süre daha gösteriyi devam etmişler ve ellerindeki Mustafa Kemal fotoğraflarını Halkevine teslim ettikten sonra dağılmışlardır.

NİÇİN 25 KASIM KADINA YÖNELİK ŞİDDETLE ULUSLARARASI MÜCADELE GÜNÜ

“RafaelTrujillo olarak bilinen ve asıl adı LeonidasTrujilloMolina olan 1930'dan 1961'e değin Dominik Cumhuriyeti'ni yöneten diktatördür. Hayatı ve yaptıklarıyla bugün hala zalim olarak anılan Trujillonun yaşam aralığı 24 Ekim 1891 - 30 Mayıs 1961. yılları arasında yaşamış diktatör. İspanyol asılldır.. Kendisine "el jefe" (şef, patron) şeklinde hitap edilmekteydi. Demir yumrukla ülkeyi kontrol ettiği dönem Dominikliler tarafından "la era de Trujillo" olarak bilinmektedir. Komünist karşıtı olduğu için, dönemin Latin Amerikası'nda ABD ile iyi ilişkiler içerisinde olan ender ülke liderlerinden biridir.Trujillo son dönemlerde ordu içindeki desteğini de yitirmeye başladı. Sonunda, arabasıyla San Cristobal'daki çiftliğine giderken makineli tüfek ateşiyle öldürüldü.”

Bu kısa bilgilerden sonra gelelim asıl konumuza. Mirabel kardeşleri tanıyor musunuz? Bundan 59 yıl önce, 25 Kasım 1960’da, Mirabel kardeşler diye anılan üç kadın, Dominik Cumhuriyeti'nde bir "kazaya kurban gitti. 25 Kasım günü arabalarından zorla indirilerek tecavüz ve işkenceyle katledildiler ve bu katliam kayıtlara "araba kazası" olarak geçti. Birleşmiş Milletler ’in 25 Kasım'ı Kadına Karşı Şiddetle Mücadele Günü ilan eden 1999 tarihli metninde de bu kaza süsü verilmiş vahim olay "kaza" olarak belirtildi. Bu üç cesur kadının suçu, yine Birleşmiş Milletler ‘in raporuna göre, Turijillo rejimine, diktatörlüğe karşı direnişin sembolü haline gelmiş olmalarıydı. Politik aktivistMirabel kardeşler, ülkelerinde siyasal özgürlük için kararlılıkla mücadele ederek Latin Amerika'daki diktatör RafaelLeonidasTrujillo'ya meydan okudukları için diktatörlük tarafından zulme uğrayarak yaşamları boyunca birçok kez gözaltına alındı, işkence gördü ve gözaltındayken tecavüze uğradı. O kadar cesur ve güçlüydüler ki diktatör Turijillo, üç kız kardeşin öldürüldüğü Kasım ayının başlarında, en büyük iki probleminin Kilise ve Mirabel kardeşler olduğunu ifade etmişti. 25 Kasım'da, hapishanedeki eşlerini ziyarete giderken, bütün suçları devletin başındaki diktatöre karşı gelmek olan Mirabel Kardeşler, kaza süsü verilerek öldürülerek bu suçun bedelini canlarıyla ödediler.

1999 Yılında Birleşmiş Milletler bu tarihi, Uluslararası Kadına Karşı Şiddetle Mücadele Günü olarak kabul etti ve bünyesindeki ülkeleri bu konuda çalışmalar yapmakla yükümlü kıldı. Efsaneleşen Mirabel kız kardeşlerden birinin kod adının “Kelebek” olduğu için o günden sonra bu üç kız kardeş tüm dünyada "Kelebekler" adıyla anılır. Nitekim bir best-seller yazarı olan Julia Alvarez, Mirabel kız kardeşlerin hayatını anlattığı romanını “Inthe Time of TheButterflies” (Kelebekler Zamanı) adı altında yayımlaması, bu üç kız kardeşin kelebekler olarak tanınmasını daha da yaygınlaştırır. 25 Kasım 2000’da Mirabel Kardeşlerin cesetleri kadın örgütleri tarafından doğdukları köy olan Salcedo'daOjo de Agua’ya taşınmıştır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Adnan GÜLLÜ Arşivi